Vitiligo nedir ?
Deride çeşitli boyutlarda ve şekillerde olabilen pigment kaybı ile karakterize süt beyazı renkte lekeler şeklinde görünen bir hastalıktır. Hastalık deri, dudak ve genital bölge gibi mukoza alanlarında pigment kaybı oluşturarak kozmetik probleme neden olur.
Toplumda görülme sıklığı %1-2. Kadın ve erkeklerde eşit oranda ortaya çıkar.
Nedeni tam olarak bilinmiyor. Ailesel yatkınlık uzun süredir bilinmekte olup hastalığın altta yatan genetik nedenleri üzerine çok sayıda çalışma yapılmıştır. HLA ile ilgili yapılan çalışmalarda DR4 ve vitiligo arasında pozitif bir ilişki tespit edilmiştir.Hastalığın oluşumunda melanositlere karşı ortaya çıkan otoantikorların da sorumlu olduğu gösterilmiştir.
Birkaç milimetre ile santim arasında değişen çaplarda kenarları keskin yuvarlak dan oval şekle kadar değişen süt beyazı veya tebeşir beyazı renginde yamalar olarak ortaya çıkar. Zamanla lezyonlar merkezden çevreye doğru genişler; bu genişleme yavaş ya da hızlı olabilir. Açık tenli kişilerde bu lekeler çok belirgin olmayabilir. Lezyonlar her ne kadar vücudun herhangi bir bölgesinde görülse de daha çok yüz , el sırtları, meme başları , göbek ve genital bölge gibi alanlarda ortaya çıkar. Sadece dudak etrafında pigment kaybı şeklinde de ortaya çıkabilir. Saçlı deride oluştuğunda genellikle o bölgedeki saçta bölgesel renk kaybı şeklinde izlenir. Ancak bütün saçlı deriye yayılıp yaygın beyazlamaya da neden olabilir. Vitiligo sadece deriyi etkileyen kozmetik bir problemdir. İç organ tutulumuna neden olmaz.
Vitiligo tanısı nasıl konur?
Tanı için klinik bulgular yeterlidir. Bazen deride beyaz leklere neden olan başka hastalıklardan ayırdetmek için wood ışığı altında muayene gerekebilir. Wood ışığı ile normal deri koyulaşırken vitiligo olan bölgelerde bu renk farkı artar. Bu şekilde vitiligo tanısı desteklenir.
Vitiligo tedavisinde neler kullanılır?
Tedavide daha çok lokal kortizonlu kremler, d vitamini türevi kremler ve immün modülatör ilaçlar kullanılmaktadır. Çok yaygın durumlarda fototerapi tedavisi adı verilen yapay UVA ışınları da kullanılmaktadır.
Vitiligo hastaları için öneriler
Deride pigment kaybının yaşandığı bölgelerin güneş ışınları ile daha kolay yanma ihtimali vardır. Bu nedenle hastaların güneş koruyucu kremler kullanması oldukça önemlidir.